Lịch Sử Một Chuyện Tình

“Phần Lan đã luôn là một khu vực nhỏ ở phương Bắc, nối giữa Đông và Tây. Lịch sử Phần Lan là câu chuyện về những con đường thương mại, sự va chạm giữa các nền văn hóa, và cuộc sống cạnh những người hàng xóm hùng mạnh” – Trang www.infoFinland.fi khái quát.

Thế kỷ 18 - 19: Khởi nguồn của một gia tộc quyền lực

Gia tộc Rothschild ra đời từ thế kỷ 18, là một gia tộc Do thái có nguồn gốc từ Frankfurt, Đức. Thế hệ đầu tiên của gia tộc sống trong một ngôi nhà với gia huy là một tấm khiên nền đỏ có chạm khắc hình con đại bàng. Trong tiếng Đức "khiên đỏ" (red shield) phát âm nghe rất giống "Rothschild".

Câu chuyện quyền lực của họ bắt đầu khi Amschel Mayer Rothschild (người đứng đầu gia tộc) lập ra một ngân hàng nhỏ tại Đức vào những năm 1760, rồi trao lại cho 5 người con trai. Cả 5 đều là những nhân vật kiệt xuất thời bấy giờ, đã biến nó thành 5 ngân hàng tại các vùng khác nhau của châu Âu.

Amschel Mayer Rothschild (trái) và 5 người con: Nathan, Salomon, James, Carl, and Amschel

Các ngân hàng hợp tác với nhau hết sức suôn sẻ. Vì là 5 anh em ruột, họ không có bất kỳ hiềm khích nào, để rồi tạo ra một đế chế tài chính - ngân hàng thậm chí còn vượt qua cả những gia tộc cùng ngành vốn đã rất mạnh thời bấy giờ là Baring và Berenberg.

Thành công của họ cũng có sự đóng góp của một vài mánh khóe. Nhà Rothschild đã thành lập công ty chuyển phát của riêng mình, nhằm thu được mọi thông tin đang diễn ra trên thế giới. Họ còn sử dụng cả chim bồ câu đưa thư, để bất kỳ thứ gì xảy ra thì họ cũng sẽ là người đầu tiên biết được. Và trong trường hợp cần thiết, chính công ty này sẽ là nơi phát ra các tin đồn.

Thông tin trên thương trường là yếu tố sống còn, vậy nên chẳng có gì ngạc nhiên khi nhà Rothschild thu được những món lợi khổng lồ. Như trong trận Waterloo với quân Napoleon năm 1815, thông tin về chiến thắng của Anh Quốc đã được gửi cho chi nhánh ngân hàng tại London của Nathan Rothschild đầu tiên, một ngày trước khi chính phủ Anh biết được.

Nathan không vội thông báo ngay. Thay vào đó, ông ra lệnh bán ra một ít trái phiếu chính phủ Anh, khiến giá trị sụt giảm một chút. Các nhà đầu tư thấy vậy, ai cũng nghĩ đó là dấu hiệu cho thấy Anh sắp thua và ngay lập tức bán tống bán tháo những gì họ đang có, đẩy giá trị trái phiếu Anh đang từ "quá đắt" xuống mức cực thấp. Chỉ chờ có thế, Nathan thâu tóm toàn bộ thị trường trái phiếu của chính phủ Anh, thu lợi tới 40% những gì đã bỏ ra chỉ sau 1 đêm.

Vào đầu thế kỷ 19, gia tộc Rothschild bắt đầu đặt ra những nội quy mà mọi thành viên buộc phải tuân thủ. Phụ nữ trong gia tộc không được phép động tay vào chuyện tài chính. Đó là đặc quyền, và là nghĩa vụ của đàn ông thôi.

Tuy nhiên, quy định hà khắc nhất là họ không được phép lấy người ngoại tộc, nhằm đảm bảo về huyết thống và giữ gìn tài sản. Anh chị em trong gia đình phải lấy nhau, bởi vậy gia phả của nhà Rothschild cứ thu hẹp dần. Như một người bình thường có bố, mẹ và 4 ông bà, thì một người nhà Rothschild chỉ có đúng 1 ông và 1 bà thôi.

Nhưng bất chấp những quy định hà khắc, quyền lực của nhà Rothchild vẫn tiếp tục tăng lên. Đến cuối thế kỷ 19, gia tộc này kiểm soát đến phân nửa thế giới, đủ sức tài trợ chiến tranh cho quân đội các nước hay cấp vốn xây dựng kênh đào Suez tại Ai Cập. Họ lớn mạnh đến nỗi, cái tên Rothschild khi đó còn được dùng để chỉ sự giàu sang.

Gia tộc Rothschild trong thế kỷ 20 - đế chế vẫn trụ vững sau 200 năm

Kỷ niệm 200 năm xây dựng "đế chế". Từ trái sang: Jacob Rothschild, Amschel Rothschild, Guy de Rothschild, và Edmond de Rothschild

Đế chế tài chính của nhà Rothschild vẫn rất vững mạnh trong giai đoạn này, và dĩ nhiên khối tài sản của họ cũng vậy. Tuy nhiên trong thời kỳ này, các nhân vật trong gia tộc còn có những đóng góp khác cho xã hội.

Như Ferdinand James Anselm de Rothschild - người được mệnh danh là nhà sưu tầm vĩ đại nhất Anh Quốc vào thế kỷ 20. Với tiềm lực tài chính hùng mạnh, ông có thể mua được mọi cổ vật hiếm nhất. Ông cũng hết sức tốt bụng khi tuyên bố sẽ tặng lại bộ sưu tập của mình cho Bảo tàng Anh Quốc. Có điều cũng bởi vậy mà các bảo tàng nảy ra ý đồ lợi dụng, tìm cách "gài" ông mua những thứ họ không thể trả nổi. Đơn giản vì họ biết sẽ có một ngày, mọi thứ trong bộ sưu tập đó sẽ thuộc về bảo tàng.

Walter Rothschild cũng là một nhà sưu tầm có tiếng, với bộ sưu tập lên đến 2,25 triệu con bướm. Walter còn có sở thích thám hiểm, đến những vùng xa xôi nhất trên thế giới. Nhờ ông mà rất nhiều loài vật mới đã được tìm thấy - từ côn trùng, sâu bọ, cho đến những chú kangaroo tại Úc. Và cũng nhờ ông, cái tên "Rothschild" đã được đặt cho không ít loài vật nhằm vinh danh người tìm ra chúng.

Walter Rothschild đang cưỡi rùa khổng lồ ngay tại dinh thự của mình

Các hậu duệ của nhà Rothschild ngày nay không sống cùng nhau, mà rải rác tại nhiều nước. Một số người thậm chí làm những công việc chẳng liên quan đến truyền thống của gia tộc. Dẫu vậy, vẫn có tin đồn cho rằng gia tộc Rothschild tiếp tục duy trì sự kiểm soát của mình thông qua Cục dự trữ Liên bang Mỹ. Tất nhiên, đây chỉ là tin đồn dạng "thuyết âm mưu" thiếu căn cứ mà thôi.

Gia tộc Rothschild ngày nay (Ảnh minh họa)

Ở thời điểm hiện tại, nhà Rothschild đang hoạt động trong ngành công nghiệp sản xuất rượu vang được hơn 150 năm. Họ cũng sở hữu nhiều cơ sở sản xuất rượu vang, có mặt ở rất nhiều nơi trên thế giới, từ châu Âu, Bắc Mỹ, Nam Mỹ, Nam Phi, và sang tận Úc. Nổi tiếng nhất là nhãn vang Pháp Château Lafite Rothschild, và một loại rượu của Israel của Baron Edmond James de Rothschild.

Một số khác lại theo con đường học hành - như Emma Rothschild, nhà sử học hiện đang lưu giữ khu vực "Thành tựu nhà Rothschild" trong ĐH Cambridge. Được biết, Emma cũng là người trẻ nhất từng theo học ĐH Oxford. Ở thời điểm nhập trường, bà mới 15 tuổi.

Hậu duệ khác của nhà Rothschild - David - thì muốn cống hiến cho môi trường. Anh sáng lập ra Adventure Ecology - tổ chức chuyên thực hiện những dự án phục vụ mục đích bảo vệ môi trường. Năm 2007, tổ chức của anh đã đến Ecuador để bảo vệ những cánh rừng ở đây khỏi bị chặt phá bừa bãi. Năm 2010, anh xây dựng một con thuyền từ 12.500 chai nhựa, rồi băng qua 1/2 biển Thái Bình Dương trên đó.

Nữ du khách bị gạ tình và biện pháp tự bảo vệ khi du lịch một mình

Travel blogger Huỳnh Kiên (còn gọi là Xu Kiên, 30 tuổi), bắt đầu đi phượt và review du lịch từ năm 2017 sau chuyến đi Hà Giang. Chị cũng từng xuyên Việt một năm bằng xe máy (từ tháng 10/2018 đến tháng 10/2019) và xuất bản cuốn sách "Nhắm mắt đi liều" tháng 1/2022.

Theo chị Kiên, việc con gái du lịch bụi một mình tiềm ẩn nhiều nguy cơ như tai nạn giao thông, bị gạ tình, đánh đập, thậm chí bị lừa bán sang bên kia biên giới.

"Tôi từng bị gạ tình một lần trong chuyến du lịch ở Gia Lai, khi gặp một đội phượt quen. Ban đêm, một người trong số đó gọi điện hỏi tôi có thể ngủ cùng một đêm không. Tôi đã rất hoảng hốt và lấy hết đồ, tháo chạy khỏi khách sạn trong đêm", chị kể lại.

Theo chị, không riêng du lịch bụi một mình, hình thức du lịch theo nhóm phượt ghép đôi qua mạng xã hội, cũng xảy ra tình trạng nữ giới bị gạ tình hoặc lạm dụng tình dục, bởi "rất nhiều kẻ xấu hòa lẫn trong nhóm, sẵn sàng ra tay nếu bạn không cảnh giác".

Nữ travel blogger Huỳnh Kiên chia sẻ việc từng bị gạ tình trong một chuyến du lịch và cách nữ giới tự bảo vệ mình. (Ảnh: NVCC).

Trước vụ việc một nữ hướng dẫn viên tố bị hiếp dâm ở Hà Giang, chị Kiên cảm thấy hoang mang và thương cảm cho nạn nhân.

Thông qua vụ việc, nữ travel blogger khuyến cáo, nếu một mình ở nơi xa xôi, trong khách sạn hoặc các hostel/homestay địa phương, du khách nên cài then chốt cửa chặt trước khi ngủ.

Bạn thậm chí có thể đặt một chiếc ly trên thanh chắn cửa, đề phòng người bên ngoài cố tình lẻn vào, ly sẽ rơi xuống đất và báo hiệu.

Trước khi đi ngủ, bạn cần kiểm tra toàn bộ phòng, để chắc chắn không có ai.

Thứ hai, khi du lịch đến vùng núi, du khách thường được mời uống rượu dẫn đến say xỉn.

Nếu bạn là con gái và đi du lịch một mình, nên tiết chế việc uống rượu, chỉ nên uống vừa phải, không để mình say. Bởi nếu say, bạn sẽ không thể kiểm soát và bảo vệ bản thân trong những trường hợp khẩn cấp.

Thứ ba, các bạn nữ thường xuyên đi du lịch một mình nên học võ hoặc biết ít nhất một số tư thế tự vệ. Các bạn cũng cần chuẩn bị một vài dụng cụ tự vệ phòng những trường hợp bất trắc, chẳng hạn bình xịt hơi cay.

Điều cuối cùng, bạn đừng mất cảnh giác trong mọi trường hợp, vì kẻ hại mình có thể là những người cùng uống rượu trong bữa ăn. Bạn phải là người tỉnh táo nhất để không xảy ra những vụ việc đáng tiếc như trên.

Chị Xu Kiên trong lần đến Hà Giang. (Ảnh: NVCC).

Nguyễn Thùy Trang (27 tuổi, travel blogger) đi phượt từ năm 2017-2018, đã "chinh phục" 60 tỉnh/thành ở Việt Nam, đến 12 quốc gia trên thế giới. Để thỏa mãn đam mê "xê dịch", Trang đã nghỉ việc, 600 ngày đi bụi quanh Đông Nam Á và xuyên Việt.

Du lịch một mình trong nhiều năm, Trang từng bị gạ tình ở Malaysia, suýt ngất ở Bắc Kinh (Trung Quốc), bị lừa đảo ở Ấn Độ, tai nạn giao thông,...

"Lần đầu tiên du lịch nước ngoài một mình, tôi đã rất lo sợ, lên mạng tra cứu cách tự bảo vệ bản thân, biện pháp đối phó với những tình huống xấu", Trang nói.

Theo nữ travel blogger, trước mỗi chuyến đi, bạn cần tìm hiểu điểm đến có an toàn không. Trang luôn luôn nghiên cứu vấn đề chính trị, tôn giáo, những sự khác biệt và xem xét liệu con gái có được phép đặt chân đến quốc gia đó hay không.

Cô tìm đọc những bài review trên mạng xã hội, hỏi xin kinh nghiệm những người đi trước, ghi chú lại những tình huống xấu để tránh mắc phải và cẩn trọng hơn.

Để người thân và bạn bè không lo lắng, Trang thường cập nhật và chia sẻ hành trình lên trang Facebook cá nhân. Nếu dự định đến những vùng mất sóng điện thoại hoặc không có Internet, cô sẽ thông báo trước với mọi người về thời hạn mất sóng. Đây là cách cô liên tục duy trì tương tác với người thân mỗi khi du lịch một mình.

Nguyễn Thùy Trang, travel blogger nổi tiếng trên mạng xã hội, chia sẻ những kinh nghiệm du lịch một mình. (Ảnh: NVCC).

Trong những tình huống xấu và cảm giác không an toàn, Trang sẽ phát ra "tín hiệu SOS" bằng cách chia sẻ định vị, địa chỉ khách sạn lưu trú với bạn bè và người thân.

Cô cũng học cách lưu trữ nhiều thông tin cá nhân (hộ chiếu, ảnh chân dung, …) tại một thư mục online trên không gian mạng. Khi đến bất cứ quốc gia nào, cô thường tìm hiểu và cập nhật thông tin (đại sứ quán, lãnh sự quán, văn hóa, tôn giáo, …) vào thư mục, khi cần sẽ tiện để tra cứu.

Thư mục online này cũng được Trang kết nối với bạn bè, để họ hỗ trợ cập nhật và chia sẻ thông tin.

"Vụ việc gần đây nhất về một nữ hướng dẫn viên tố bị hiếp dâm ở Hà Giang là một sự cố đáng tiếc, gây nhức nhối trong cộng đồng du lịch. Song, đây chỉ là một trường hợp hi hữu, không thể đánh đồng việc con gái đi du lịch một mình là điều không nên", Trang nói.

Theo cô, dù là nam hay nữ, đều có quyền tự do và niềm đam mê du lịch, không nên cấm cản sau một vài tình huống xấu. Bản thân cô khuyến khích và trân trọng những bạn nữ dám du lịch một mình.

"Đây là bài học để chúng ta cố gắng an toàn và cẩn trọng hơn sau này", Trang cho biết.

Yến Vi Vu trong chuyến đi 3 ngày 2 đêm đến Hoàng Su Phì (Hà Giang). (Ảnh: NVCC).

Nguyễn Thị Yến (Yến Vi Vu, 23 tuổi, quê Bắc Giang) đi phượt từ khi còn là sinh viên năm hai. Cô chọn hình thức phượt bằng xe máy để tiết kiệm chi phí.

Yến biết rằng phượt là một hình thức du lịch tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Cô từng bị tai nạn xe máy trong chuyến đi Mộc Châu tháng 10/2018 và chuyến đi Hà Giang tháng 9/2020, may mắn chỉ bị xây xát nhẹ và không va chạm với các phương tiện khác.

Để đảm bảo an toàn khi đi phượt, đặc biệt với các bạn nữ, theo nữ travel blogger, cần lưu ý một số điểm sau.

Thứ nhất, nên đi theo nhóm từ 4-6 người, trong đó có người thân quen, đáng tin cậy và là con trai càng tốt.

Thứ hai, tránh sử dụng chất kích thích. Nếu uống rượu, bia thì nên hạn chế, không được để mất kiểm soát. Các loại đồ uống ở vùng núi thường có nồng độ cao, dễ say, do đó không uống là tốt nhất.

Thứ ba, cảnh giác, luôn chú ý quan sát xem có ai đang theo dõi, để ý mình hay không. Nếu có thì cần báo cho một người đáng tin ở gần đó biết để nhờ sự trợ giúp.

Thứ tư, tìm chỗ ngủ an toàn, là những khách sạn, homestay có tiếng, đông khách du lịch thường xuyên lưu trú. Khi đi ngủ, kiểm tra khóa phòng cẩn thận.

Những quy tắc ứng xử giữa hướng dẫn viên và du khách

Trao đổi với PV Dân trí, anh Lê Công Năng, Tổng Giám đốc Công ty du lịch Wondertour cho biết, hai hình thức du lịch phổ biến nhất hiện nay là theo đoàn riêng và đoàn ghép.

Đoàn riêng bao gồm các thành viên đều có mối quan hệ như bạn bè, đồng nghiệp hay gia đình. Khi đó, công ty du lịch sẽ ký kết hợp đồng với đại diện/ trường đoàn, cam kết cung cấp dịch vụ với những quy tắc ứng xử tốt nhất.

Trong khi đó, đoàn tour ghép bao gồm các thành viên có thể không quen biết nhau, được công ty du lịch "gom" lại và ấn định chung một ngày khởi hành.

Dù với hình thức du lịch nào, thì tùy theo số lượng khách, công ty du lịch sẽ bố trí số lượng hướng dẫn viên và lái xe phù hợp.

Công ty du lịch của anh Năng thường tổ chức những chuyến đi đảm bảo nguyên tắc giữa hướng dẫn viên và du khách. (Ảnh: NVCC).

Anh Năng cho biết, tất cả hướng dẫn viên trong công ty đều được đào tạo, tuân thủ nghiêm một số quy tắc, như: không sử dụng chất có cồn, chất kích thích (như rượu, bia…), ngủ phòng nội bộ (chia phòng theo giới tính). Hướng dẫn viên tuyệt đối không ngủ chung phòng với khách nhằm tránh những sự cố.

Khách hàng cũng được chia phòng theo giới tính. Nếu có những khách lẻ (nam - nữ), sẽ được bố trí phòng riêng (có phụ thu).

Khách được khuyến cáo luôn bám đoàn, vào buổi tối không sử dụng đồ uống có cồn, không đi chơi đêm ngoài giờ giới nghiêm do công ty du lịch cũng như điểm lưu trú quy định, đặc biệt không được đi một mình ở nơi vắng người qua lại tránh trường hợp không mong muốn có thể xảy đến.

Trước khi đi ngủ, dù nữ hay nam giới cũng nên chốt trong hoặc kéo lẫy an toàn để tránh kẻ xấu có cơ hội trộm đồ hoặc hành vi phạm tội khác.

"Nếu khách hàng và hướng dẫn viên cùng áp dụng những quy tắc trên, thì tôi tin sẽ không xảy ra những tình huống hi hữu", anh Năng nói.

Theo Tổng Giám đốc Công ty du lịch Wondertour, những năm gần đây, trào lưu du lịch tự túc nở rộ, trong số đó là hình thức đi phượt bằng xe máy.

Để tổ chức một đoàn phượt, trưởng đoàn sẽ kêu gọi, tìm kiếm thành viên thông qua các hội nhóm trên mạng xã hội hoặc rủ rê bên ngoài.

Bản chất của đi phượt là du lịch tiết kiệm, nên các nhóm cố gắng giới hạn chi phí ăn - nghỉ ở mức rẻ nhất, thậm chí dựng lều ngủ trại.

"Bên cạnh những nhóm phượt văn minh, thì vẫn có những hình thức tiêu cực trá hình, khiến nhiều bạn nữ bị gạ tình hoặc lạm dụng tình dục", anh Năng cho hay.

Anh khuyến cáo, nữ giới nếu tham gia các đoàn phượt, nên tìm hiểu kỹ thông tin về độ uy tín của đội nhóm tổ chức, đồng thời rủ thêm người quen biết đủ tin tưởng là nam giới để ghép xe.